Fotograficzna charakterystyka Całunu


Wizerunek w <<negatywie>>

Szczególną cechą całunowego wizerunku, związaną z procesem fotograficznym, jest jego negatywowy charakter>>: ślady zachowują się jak negatyw fotograficzny (z wyjątkiem plam krwi, które są w pozytywie), tzn. że wszelkie wypukłości ciała człowieka przybierają barwę ciemną, podczas gdy wszystkie pozostałe - jasną. Zdjęcie nr 1 przedstawia wizerunek Całunu, tak jak oglądamy go bezpośrednio, kiedy to jego wierzchnia część znajduje się tradycyjnie po lewej stronie. Wizerunek pokazuje nam ciało człowieka, pokryte ciemnymi plamami, które możemy zidentyfikować jako rany oraz krwistymi wyciekami, jak na przykład widoczny wyciek na wysokości klatki piersiowej.

Wiemy że fotografując jakikolwiek przedmiot, otrzymujemy na kliszy <<fotograficzny negatyw>>, tj. odwrócony stronami i czarno-białymi płaszczyznami obraz. Z negatywu otrzymujemy potem fotograficzne kopie, tzn. zdjęcia, które ukazują przedmiot w jego aspekcie pierwotnym: fotografia nr 1 jest zdjęciem Całunu, kiedy oglądamy go bezpośrednio.

Charakterystyczne cechy negatywu

Fotografia nr 2 ukazuje zdjęcie papieża Piusa XI (po lewej stronie) oraz jego fotograficzny negatyw, gdzie widoczne jest odwrócenie szarych płaszczyzn, tzn. że płaszczyzny ciemne i jasne zostają odtworzone przez przeciwstawne zabarwienie w stosunku do zdjęcia po lewej stronie. Negatyw charakteryzuje się ponadto inwersją przestrzenną, dlatego papież, który na pozytywie zwrócony jest w prawą stronę, na negatywie zwrócony jest w lewą.

Zauważamy że fotograficzny negatyw jest obrazem, którego nasz wzrok nie jest w stanie łatwo uchwycić, ponieważ całkowicie różni się od rzeczywistości, do której jesteśmy przyzwyczajeni: nasza rzeczywistość jest w pozytywie, dlatego też jej części jasne lub wypukłe pozostają jasne, natomiast przyciemnione lub płaskie - ciemne. I tak na przykład policzki przedstawiamy barwą jasną, a brwi - ciemną.

<<Odkrycie>> S. Pia i G. Enrie

Podczas wystawienia Całunu w roku 1898 adwokat Secondo Pia zauważył, że w czasie wywoływania negatywu fotografii, które pozwolono/nakazano mu wykonać, pojawiała się postać człowieka w pozytywie (fot. 3).

Zdjęcia wykonane później przez Giuseppe Enrie w roku 1931 potwierdziły nadzwyczajny charakter wizerunku, inicjując szereg badań, które rozwijając się angażowały coraz to nowe dziedziny nauki.

Zdjęcie nr 4 ukazuje fotograficzny negatyw całunowego płótna, uzyskany przez G. Enrie. Postać człowieka jest widoczna w pozytywie, jak gdyby stał naprzeciwko nas: to potwierdza fakt, iż wizerunek ciała Człowieka z Całunu jest wizerunkiem negatywowym, podczas gdy plamy krwi pozostają w pozytywie.

Gdyby całunowy wizerunek był falsyfikatem, wykonanym przez jakiegoś artystę-malarza, musiałby zostać namalowany w negatywie; fakt ten jest rzeczą nienaturalną i w Średniowieczu niemożliwą, ponieważ w tamtej epoce nie znano jeszcze pojęcia fotograficznego negatywu, które odkryto dopiero w roku 1840.

Widzimy że płótno w negatywie fotograficznym przedstawia się nam zupełnie inaczej, niż przy bezpośredniej obserwacji. Porównując zdjęcie nr 1 i nr 4 zauważamy, że płótno w negatywie nie jest jaśniejsze, ale pozostaje ciemne, odbijają się na nim dwie białe równoległe linie oraz jasne plamy, powstałe w wyniku pożaru w roku 1532, natomiast trójkątne łaty zachowują barwę ciemną. Pomiędzy dwoma liniami widoczna jest postać człowieka z przodu i z tyłu; te natychmiast dostrzegane i widoczne przy swojej prezentacji wizerunki przedstawiają wypukłe części ciała względem hipotetycznego tła przecinającej go podłużnej symetrii; i tak czoło, kość nosowa, pośladki i ramiona mają jasne zabarwienie, które przechodzi w ciemne przy zbliżeniu do wspomnianego wyżej tła.

Konsekwencje odkrycia

Spostrzegamy że w fotograficznym negatywie płótna, przedstawiającego rzeczywisty wygląd Człowieka z Całunu, krwawiące rany są jasne w przeciwieństwie do oryginalnego wizerunku, gdzie pozostają w pozytywie, tzn. są ciemne; na przykład rana na lewym nadgarstku oraz na prawej stopie jawią się jako jasne, bo są negatywem oryginalnego wizerunku, na którym krwawe plamy są ciemne, tzn. w pozytywie. Z tego, co powiedzieliśmy wynika, że w celu dokładniejszego badania Całunu lepiej jest odwoływać się do jego fotograficznego negatywu.

Zdjęcia nr 5 i 6 ukazują odpowiednio fotograficzny pozytyw i negatyw szczegółu twarzy otrzymanego przez Enriego.

Obserwując pozytywowy wizerunek twarzy wyraźnie widzimy po lewej stronie czoła krwistą ciemną plamę w kształcie odwróconej cyfry <<3>>; na fotograficznym negatywie znajduje się ona po prawej stronie czoła, przybierając jasne zabarwienie i kształt cyfry <<3>>. Fotograficzny pozytyw pozwala zauważyć rysy oblicza, ale ich nie podkreśla; w negatywie - natomiast - odczytanie rysów twarzy nie sprawia większych trudności.